Dit zijn de 4 belangrijkste wetswijzigingen per 1 januari 2020

Als verpleegkundige, verzorgende of verpleegkundig specialist krijg je te maken met verschillende wetten en regels. Per 1 januari 2020 zijn er nieuwe wetten bijgekomen en zijn er wetten en regels gewijzigd. Van welke veranderingen moet je op de hoogte zijn? Wij zetten de belangrijkste wetswijzigingen voor je op een rij.

1. Nieuw: Wet zorg en dwang (Wzd)
De Wzd regelt de rechten bij onvrijwillige zorg of onvrijwillige opname van patiënten/cliënten met een verstandelijke beperking en patiënten/cliënten met een psychogeriatrische aandoening (bijvoorbeeld dementie). De kern van deze wet is: ‘Nee, tenzij’. Dit houdt in dat er in principe geen onvrijwillige zorg mag worden toegepast, alleen als er sprake is van een (vermoedelijk) ernstig nadeel voor de patiënt/cliënt of zijn omgeving. De Wzd geldt niet alleen in zorginstellingen, maar ook in de thuissituatie, logeeropvang en in kleinschalige woonvormen.

De wet regelt:

• In welke situaties onvrijwillige zorg aan de orde kan zijn
• Hoe een besluit tot onvrijwillige zorg genomen wordt (via een stappenplan)
• Hoe je een opname van een patiënt/cliënt regelt
• Wanneer en hoe onvrijwillige zorgverlening geëvalueerd moet worden

Wat vindt en doet V&VN:
Begin 2019 heeft V&VN samen met andere partijen een brandbrief naar het ministerie gestuurd, waarin wij onze zorgen over de wet hebben geuit. De minister heeft met steun van de coalitie besloten om vast te houden aan invoering van de wet op 1 januari 2020. 2020 geldt als overgangsjaar. In november 2019 hebben wij opnieuw onze zorgen geuit over de invoering van de Wzd en een advies opgesteld voor verpleegkundigen en verzorgenden over hoe om te gaan met de wet. Inmiddels hebben we dit advies van een update voorzien. Lees het volledige bericht en het advies hier. 

Loop je tegen problemen aan of heb je vragen omtrent de Wzd? Mail ons.

2. Nieuw: Wet verplichte ggz (Wvggz)
De Wvggz regelt de rechten van patiënten die te maken hebben met verplichte zorg vanwege een psychische aandoening. Het gaat in de wet om patiënten bij wie een psychische aandoening leidt tot gedrag dat ernstig nadeel veroorzaakt voor henzelf of anderen. Denk aan: de patiënt brengt zichzelf of anderen in levensgevaar, de veiligheid van de patiënt wordt bedreigd of het gedrag van de patiënt roept agressie van anderen op.

Als er geen vrijwillige zorg mogelijk is om het ernstige nadeel weg te nemen, kan de rechter verplichte zorg opleggen.

Wat vindt en doet V&VN:
V&VN houdt in de gaten welke knelpunten verpleegkundigen en verzorgenden in de praktijk tegenkomen als het gaat om de Wvggz en welke acties er mogelijk nodig zijn om die knelpunten te verhelpen. 

3. Aangepast: Wet op de geneeskundige behandelingsovereenkomst (Wgbo)
De Wgbo is op een paar punten gewijzigd. De belangrijkste punten voor jou als verpleegkundige, verzorgende of verpleegkundig specialist zijn:

• De informatieplicht die je als zorgprofessional hebt is aangevuld met de verplichting om op tijd te overleggen met de patiënt, waarbij de patiënt wordt gestimuleerd om vragen te stellen (samen beslissen). Daarnaast moet je de patiënt informeren over: 
  • de mogelijkheid om af te zien van behandeling
  • alternatieve onderzoeken en behandelingen door andere hulpverleners
  • de uitvoeringstermijn van de behandeling en hoe lang dit naar verwachting duurt. 
• Medische dossiers moeten vanaf nu twintig jaar worden bewaard. Eerder was dit vijftien jaar. De bewaartermijn loopt vanaf de laatste aanpassing van het dossier.
• Nabestaanden hebben vanaf 1 januari 2020 onder bepaalde voorwaarden inzagerecht in het dossier van een overleden patiënt. 

4. Aangepast: Wet langdurige zorg (Wlz)

Per 1 januari 2020 zijn verschillende regels en wetten binnen de Wet langdurige zorg veranderd. Een aantal belangrijke veranderingen uitgelicht:

• Deeltijdverblijf, een combinatie van thuis én in een instelling wonen, is nu mogelijk voor mensen met zorg die onder de Wlz valt.
• De regelgeving rond hulpmiddelen voor cliënten die in een Wlz-instelling wonen is vereenvoudigd. Mobiliteitshulpmiddelen (denk aan een rolstoel of scootmobiel) worden voortaan voor alle cliënten in een Wlz-instelling verstrekt vanuit de Wlz en niet meer vanuit de Wet maatschappelijke ondersteuning (Wmo). Ook hulpmiddelen voor zorgverlening en wonen voor algemeen gebruik (denk aan een tillift of hoog-laagbed) worden voortaan uit de Wlz betaald.

Vanaf begin 2020 kun je reageren op berichten via het nieuwe verenigingsplatform van V&VN. Wil je nu al een reactie kwijt? Praat mee op social media.